Meb Giriş

Milli Eğitim Bakanlığınca güncellenen müfredatta, değerler eğitimi kapsamında tüm derslerde bağımlılıkla mücadele ve bağımlılığı önlemeye yönelik kazanımlara yer verilirken, ilkokullardan lise son sınıflara kadar bazı derslerde bağımlılık yapıcı maddelere karşı mücadele ayrı başlıklar halinde vurgulandı.

Milli Eğitim Bakanlığınca güncellenen müfredata göre, Bakanlık tarafından yeni müfredat hazırlanırken tütün, alkol, madde ve teknoloji bağımlılığının önlenmesi ile sağlıklı yaşam becerilerinin kazanılması konularına ayrı önem verildi. Bakanlık, değerler eğitimi çerçevesinde, bağımlılıkla mücadele eğitimini "yaşam becerileri" kazandırma bağlamında ele alarak güncellenen müfredat kapsamında tüm derslere yerleştirdi. Bağımlılıkla mücadele eğitimi, tüm derslerde yeterlilik, beceri ve değer olarak yer aldı.

Bağımlılığı önleme ilkokullarda ders kitaplarında

Öte yandan, ilkokullarda 1., 2. ve 3. sınıf hayat bilgisi dersi müfredatında, uyuşturucu ve madde bağımlılığını önleme noktasında, öğrencilere hem nezaket kurallarını öğreten hem de oyun aracılığıyla eğlenme, oyunlarda kurallara uyma, arkadaşlık kurma, kendini ve başkalarını tanıma gibi konu başlıkları yer buldu. Aynı derste ayrıca okulla ilgili olumlu duygu ve düşüncelerin geliştirilmesi, ders çalışma, dinlenme, uyuma, beslenme, ailesi ve arkadaşlarıyla birlikte nitelikli zaman geçirme ile kitle iletişim araçlarını kullanma gibi işlere ayrılan süreler üzerinde de duruldu. Grupla çalışmanın temel kuralları ve iş birliğinin gerekliliği de bu dersteki kazanımlar arasında sıralandı. Bu derslerde arkadaşlarının sergilediği olumlu veya olumsuz davranışlardan öğrencinin nasıl etkilendiği üzerinde durularak, arkadaş seçiminde nelere dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapıldı. Arkadaş seçiminde doğruluk, dürüstlük, merhamet, saygı, sevgi, vefa, yardımseverlik ve başkalarının haklarını gözetme gibi değerlerin ön plana alınması gereğine işaret edildi.

Bağımlılıkta çevre sorumluluğu

İlkokul 3. sınıftan ortaokul 8. sınıfa kadar verilen fen bilimleri dersi müfredatında ise alkol ve sigara kullanımının insan sağlığına olumsuz etkileri işlendi. Öğrencilerin, yakın çevresinde sigara kullanımını azaltmaya yönelik sorumluluk üstlenmeleri gerektiğine vurgu yapılan müfredatta, öğrenciden yakın çevresindeki kişilere sigaranın sağlığa zararlı olduğu konusunda uyarılarda bulunmasının beklendiği ifade edildi. Türkiye'de en sık rastlanan hastalıklara değinilen müfredatta, bilinçsiz ilaç kullanımının zararları vurgulanırken, alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıkların insan sağlığına etkilerine değinildi. Alkol ve sigara ile mücadelede Yeşilay'a da vurgu yapıldı ve ilk yardım ile ilgili temel bilgiler verildi.

Beden eğitimi derslerinde besin desteklerine vurgu

Öte yandan ortaokul 5., 6., 7. ve 8. sınıfların müfredatında ise beden eğitimi ve spor derslerinde öğrencilerin madde bağımlılığından korunması kazanımlar arasına yerleştirildi. Öğrencilerin bu derslerde fiziksel etkinlikler ile yiyecek ve içecek seçiminde bilinçli tüketici davranışları sergilemeyi öğrenmesi, aynı zamanda hangi besin desteklerinin yararlı (vitamin B grubu, vitamin C ve vitamin D, mineraller-kalsiyum, magnezyum, sporcu içeceği gibi) hangilerinin zararlı (aşırı protein destekleri, enerji içecekleri gibi) olduğuna ilişkin bilgiler edinmeleri amaçlandı. Lise düzeyinde ise öğrencilerin fiziksel gelişimi hakkında bilgi edinmeleri gerektiğine vurgu yapılan beden eğitimi ve spor dersi müfredatında, fiziksel gelişim konusunda mahremiyete saygı duyulmasının gerekliliği ile beden ve ruh sağlığını olumsuz etkileyen alışkanlık ve bağımlılıkların zararlarının öğrenilmesi amaçlandı. Müfredatta, madde bağımlılığı ve zararlı alışkanlıkların sporcular üzerindeki olumsuz etkileri de açıklandı.

"Hayır" demenin önemi de müfredatta

Liselerin, sağlık bilgisi ve trafik kültürü dersinin öğretim programında ise tütün ürünleri, alkol ve madde kullanımının sonuçlarının değerlendirilmesi yer aldı. Bu dersi alan öğrencilerin, tütün ürünlerinin ve alkolün insan sağlığı üzerindeki etkileri üzerinde durarak, madde kullanımının insan sağlığına ve davranışlarına olan zararlarını açıklamaları gerektiği kaydedildi. Madde bağımlılığından korunmak için kararlı ve tutarlı iletişim becerilerinin kazanılması gerektiğine işaret edilen müfredatta, kişinin güçlü ve güçlendirilmesi gereken yanlarının farkında olmasının sağlanması yer aldı. Stresle baş etme yollarını bilmenin önemine vurgu yapılan müfredatta, "yakın ve uzak çevreden gelen baskılara karşı iradesini kullanarak 'hayır' demenin önemi" üzerinde duruldu. Müfredatta ayrıca, bağımlılıktan kurtulmak için kurum, kuruluş, okul, aile ve akranlarından yardım istenmesi gerektiğine de vurgu yapıldı.

Müfredatta, trafik kazalarının nedenleri arasında alkol, uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin etkisine ilişkin ayrı bir başlık açılırken, konuların işlenişinde güncel istatistiki verilerden, örnek olay, görsel ve videolardan yararlanılması gerektiği belirtildi. Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan güncel müfredatta, biyoloji derslerinde uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine de yer verildi.